Ayat

1. Ayat ialah satu atau serangkai perkataan yang disusun ke dalam satu gabungan kata atau kata-kata untuk menghasilkan sesuatu maksud yang bermakna. Dalam erti kata lain, ayat membawa makna. Susunan kata-kata yang tidak membawa makna dianggap bukan ayat.

2. Ayat tidak bermakna jika tidak mempunyai makna. Ini kerana, fungsi asas ayat adalah untuk menyampaikan suatu maksud atau mesej.

3. Ayat adalah nama yang digunakan dalam dunia penulisan. Dalam dunia lisan, ayat disebut sebagai ujaran atau percakapan. Ayat boleh dituturkan (bahasa pertuturan) atau ditulis (bahasa persuratan).

4. Satu perkataan sudah boleh membentuk ayat. Namun ayat yang lebih kerap digunakan terdiri daripada rangkaian perkataan.

5. Ayat dalam bentuk tulisan perlu mempunyai nokhtah untuk menandakan penamat ayat. Dalam wacana, elipsis (...) turut dibunakan untuk menandakan penamat ayat.

6. Ayat pertuturan pula (atau dalam bentuk ujaran lisan) bermula dengan kesenyapan dan berakhir dengan kesenyapan juga. Ayat lisan yang baik memerlukan intonasi (naik turun nada) supaya si pendengar boleh memahami maksud lisan tersebut dengan lebih baik.

7. Dalam tatabahasa, ayat adalah unit pengucapan tertinggi (paling atas) yang tersusun dan mempunyai makna.

Ayat Dasar (atau Ayat Inti)

• Ayat Dasar ialah bentuk ayat yang paling asas atau yang paling mudah.

• Daripada kedudukan yang asas ini, ayat dasar boleh dikembangkan menjadi ayat-ayat yang lain melalui proses tatabahasa tertentu.

• Ayat Dasar hanya terdiri dari satu subjek dan satu predikat.

• Ayat dasar terbina hanya secara tunggal.

• Sebagai rumusan: Ayat Dasar (atau Ayat Inti) ialah ayat yang paling mudah dengan hanya mempunyai satu subjek dan satu predikat dan merupakan ayat tunggal.

Binaan Ayat Dasar

• Binaan ayat dasar terdiri dari subjek dan predikat sahaja.

• Subjek ialah perkara yang hendak diceritakan (diterangkan) manakala predikat pula ialah cerita (keterangan) tentang perkara tadi.

• Contoh ayat dasar dengan hanya satu subjek dan predikat ialah: "Wanita itu [subjek] ibu saya [predikat]." 'Wanita itu' adalah subjek iaitu perkara yang hendak diterangkan, manakala 'ibu saya' adalah predikat iaitu keterangan tentang subjek tadi.

• Contoh lain ialah: "Saya [subjek] kacak [pedikat]."

Bentuk Ayat

• Ayat yang dibina dari gabungan Subjek dan predikat tadi boleh berada (atau terbentuk) dalam bentuk tunggal (ayat tunggal) atau majmuk (ayat majmuk).

• Ayat Tunggal terbina hanya dari satu subjek dan satu predikat. Ini juga bermakna Ayat Tunggal hanya terbina dari satu klausa sahaja.

• Ayat Majmuk pula terbentuk daripada dua ayat tunggal yang digabungkan dengan kata sendi (atau kata hubung).

Susunan Ayat

• Susunan ayat terbahagi dua iaitu susunan biasa dan susunan songsang.

• Dalam ayat susunan biasa, subjek mendahului predikat. Ini adalah susunan ayat dasar.

• Dalam ayat songsang, susunan subjek dan predikat sudah terbalik (atau songsang) iaitu predikat diletakkan mendahului subjek.

• Inilah yang dimaksudkan sebagai proses pendepanan, iaitu predikat yang sepatutnya berada di belakang telah diletakkan di bahagian hadapan.

• Proses pendepanan ini memerlukan partikel (-lah, -kah, -tah, -nya).

• Contoh ayat susunan biasa: "Lelaki itu [subjek] bapa saya [predikat]."

• Contoh ayat susunan songsang: "Bapa sayalah [predikat] lelaki itu [subjek]."

Jenis-jenis Ayat

• Ada empat jenis ayat iaitu Ayat Penyata, Ayat Tanya, Ayat Perintah, dan Ayat Seruan.

Pola Ayat Dasar

• Ayat dasar terbina dari gabungan frasa-frasa tertentu seperti Frasa Nama (FN), Frasa Kerja(FK), Frasa Adjektif (FA) dan Frasa Sendi Nama (FS).

• Ada empat pola ayat dasar iaitu Frasa Nama (FN) + Frasa Nama (FN), Frasa Nama (FN) + Frasa Kerja (FK), Frasa Nama (FN) + Frasa Adjektif(FA), dan akhir sekali Fasa Nama(FN) + Frasa Sendi Nama (FS).

Ragam Ayat

• Ada dua jenis ragam ayat iaitu Ayat Aktif dan Ayat Pasif.

• Ayat aktif ialah apabila subjek didahulukan sebelum predikat, manakala dalam ayat pasif pula, kedudukannya adalah terbalik iaitu predikat yang didahulukan sebelum subjek.